Türkiye 2001 ekonomik kriziyle birlikte sabit kur rejiminden dalgalı kur rejimine geçmiştir. Bununla birlikte Kalkınma Planlarında öngörülen hedefler doğrultusunda ve döviz kazandırıcı faaliyetler olarak ihracatçılara sağlanan destekler artırılmıştır. Özellikle son yıllarda dışa bağımlılığı azaltacak ve cari açığın kapanmasına katkıda bulunacak yatırımlar büyük oranlarda desteklenmektedir. Türkiye’de genel olarak dış ticarete yönelik devlet destekleri Ticaret Bakanlığı tarafından yürütülmektedir. Yatırımlara ilişkin destekler ise Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca yürütülmektedir.

Yatırım Teşvik Sistemi

İhracat koşuluna bağlı olmaksızın sıfırdan yeni yapılacak tesisler, var olan tesislerde yapılacak makine-teçhizat yenilemeleri desteklenmektedir. Yatırım Teşvik Sisteminde Türkiye 6 bölgeye bölünmüş ve bu bölgeler bazında desteklenecek sektörler belirlenmiştir. Gümrük vergisi ve KDV muafiyeti şeklinde desteklenen yatırımlar, yatırım tutarı, bölge ve sektöre göre ilaveten; vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği, yatırım yeri tahsisi, gelir vergisi stopajı desteği, sigorta primi desteği olarak da desteklenebilmektedir.

Kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler doğrultusunda ülkemizin mevcut durumda veya gelecekte ortaya çıkabilecek kritik ihtiyaçlarını karşılayacak, arz güvenliğini sağlayacak, dışa bağımlılığını azaltacak, teknolojik dönüşümünü gerçekleştirecek, yenilikçi, Ar-Ge yoğun ve yüksek katma değerli yatırımlar da proje bazlı olarak desteklenmektedir.

Göreceli olarak az gelişmiş bölgelerdeki yatırım ortamını canlandırarak istihdam, üretim ve ihracatın artırılması ve bölgeler arası gelişmişlik farklılıklarının azaltılması amacıyla Adıyaman, Ağrı, Ardahan, Batman, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gümüşhane, Hakkâri, Iğdır, Kars, Malatya, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Tunceli, Van illerinde yapılacak yatırımlar Cazibe Merkezleri Programı kapsamında desteklenmektedir. Ayrıca diğer illerdeki üretim tesislerini bu illere taşıyan firmalara da bazı destekler sağlanmaktadır.

Dahilde İşleme Rejimi

İhracat yapılacak ürünlerin hammadde girdilerinin gümrük vergisi ve ticaret politikası (diğer vergi ve düzenlemeler) uygulanmaksızın ithal edilebileceği bir ekonomik etkili gümrük rejimidir. Dahilde İşleme Rejimi aynı zamanda iç piyasadan temin edilecek hammaddelerin de KDV ödenmeksizin (tecil-terkin yöntemi) satın alınabilmesini sağlıyor.

Hariçte İşleme Rejimi

Hammaddenin yurtiçinde (serbest dolaşımda) olup da işçiliğin yurtdışında yapılacağı durumlarda avantaj sağlayan bir ekonomik etkili gümrük rejimidir. Hammaddeler işlenmek üzere yurtdışına ya da bir serbest bölgeye gönderilir. Bu hammaddeler işlenip ürün haline geldikten sonra yeniden Türkiye’ye ithal edileceği zaman hesaplanan ithalat vergilerinden hammaddelerin vergileri düşülür ve geri kalanı tahsil edilir. Eğer işleme faaliyeti yapılacak ülke bir AB ülkesi, bir STA (serbest ticaret anlaşması) ülkesi ya da bir serbest bölge ise ithalatta vergi olmayacağı için yalnızca işçilik ücreti üzerinden KDV tahsil edilir.

İstihdam Desteği

Sektörel Dış Ticaret Şirketlerinin dış ticaret işlemlerini yürütmek üzere konusunda tecrübeli ve yüksek öğrenimli yönetici ve eleman istihdamının sağlanmasına yönelik bir destektir. Yöneticinin toplam azami 18.000 ABD Doları karşılığı Türk Lirasını aşmamak üzere yıllık brüt maaşlarının %75’i, elemanların toplam azami 9.000 ABD Doları karşılığı Türk Lirasını aşmamak üzere yıllık brüt maaşlarının %75’i azami bir yıl süreyle desteklenmektedir.

TURQUALITY Destek Programı

Bu destekle Türkiye’de ticari ve/veya sınai faaliyette bulunan şirketlerin ürünlerinin markalaşması amacıyla gerçekleştirecekleri faaliyetlere ilişkin giderler ile Türk markalarının pazara giriş ve tutunmalarına yönelik gerçekleştireceği her türlü faaliyet ve organizasyonlara ilişkin giderler ile olumlu Türk malı imajının oluşturulması ve yerleştirilmesi için yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştireceği her türlü harcamaları uluslararası kurallara göre desteklenmektedir.

Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticareti Desteği

Türkiye’nin döviz kazandırıcı hizmet sektörlerinin uluslararası rekabet gücünün geliştirilmesi, hizmet gelirlerinin artırılması, dış pazarlara açılması ve markalaşması amacıyla Türkiye’de yerleşik şirket ve kuruluşların gerçekleştirdikleri faaliyetlere ilişkin giderler desteklenmektedir.

Tasarım Desteği

Türkiye’de tasarım ve inovasyon kültürünün oluşturulması ve yaygınlaştırılmasını teminen tasarımcı şirketleri/tasarım ofisleri ve işbirliği kuruluşlarının gerçekleştireceği tanıtım, reklam, pazarlama, istihdam, danışmanlık harcamaları, yurt dışında açacakları birimlere ilişkin giderleri ile şirketlerin yurtdışı pazarlara yönelik yüksek katma değerli ürün geliştirmek amacıyla yürütecekleri tasarım ve ürün geliştirme projelerine ilişkin giderleri desteklenmektedir.

Yurtdışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımları Desteği

İhracatçı birliğine üye şirketler ile Türkiye’de yerleşik üretici organizasyonlarının yurt dışı fuar organizasyonlarına iştiraklerine ve Bakanlıkça belirlenerek ilan edilen ve yurt dışında düzenlenen desteklenecek sektörel nitelikteki uluslararası fuarlar listesinde yer alan fuarlara bireysel katılımlarına ilişkin harcamaları desteklenmektedir.

Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetleri Desteği

Türkiye’de sınai ve ticari veya ticari faaliyet gösteren şirketler ile İşbirliği Kuruluşları üyelerinin yurt dışında gerçekleştirilen tanıtım, marka tescil giderleri ve mal ticareti yapmak amacıyla yurt dışında açılan birimlerle ilişkin kira giderleri ile Türkiye Ticaret Merkezlerine ilişkin giderlerinin bir kısmı desteklenmektedir.

Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi (UR-GE) Desteği

Şirketlerin uluslararası rekabet güçlerinin geliştirilmesine yönelik şirketler, işbirliği kuruluşları ve Bakanlık tarafından gerçekleştirilecek faaliyetlere ilişkin giderleri desteklenmektedir.

Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği

Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketler ile işbirliği kuruluşlarının pazar araştırması ve pazara giriş faaliyetlerine ilişkin giderleri desteklenmektedir.

Teknik Müşavirlik Hizmetleri Desteği

Ticaret Bakanlığı tarafından hedef Pazar olarak belirlenen ülkelerde müteahhitlik sektörüne yönelik mal ve hizmet ihracatının artırılması amacıyla Teknik Müşavirlik Şirketleri ve İşbirliği Kuruluşlarınca yurtiçi ve yurtdışında gerçekleştirilen bazı faaliyetlere ilişkin harcamalar desteklenmektedir.

Sektörel Nitelikli Uluslararası Yurtiçi Fuarlar Desteği

Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen sektörel nitelikli uluslararası yurtiçi fuarların dış tanıtımının sağlanması ve uluslararası düzeyde katılımın artırılması amacıyla organizatörlerin yapacakları harcamalar ile katılımcıların harcamaları belirli miktar ve oranlar çerçevesinde desteklenmektedir.

Pazara Giriş Belgeleri Desteği

Şirketler tarafından çevre, kalite ve insan sağlığına yönelik teknik mevzuata uyum sağlanabilmesini teminen akredite edilmiş kurum ve kuruluşlardan alınan yurtdışı pazara giriş belgelerinin belgelendirme işlemleriyle ile küresel tedarik zincirine daha etkin bir tedarikçi olarak katılımlarını sağlamak için ara malı üretim ve ihracat yetkinliklerinin arttırılmasına yönelik gerçekleştirilen harcamaların belirli bir bölümü desteklenmektedir.